Lekcja 3

Nuty i pauzy

Nuty i pauzy to na pięciolinii danie główne – to one przekazują nam całą treść utworu.

Pozostałe elementy zapisu muzycznego – łuki, akcenty, kropki, znaki dynamiczne – pełnią rolę miłych dodatków – przystawek, surówek, kremów, deserów , a nawet w szczególnych momentach wisienek na torcie (np. fermata). Nimi też się zajmiemy za jakiś czas.

Nuty i pauzy zapisane na pięciolinii brzmią w naszych uszach jako dźwięki i cisze. O samej ciszy i dźwięku przeczytaj sobie tutaj – my teraz zajmiemy się ich zapisywaniem.

W muzyce musi być porządek. Wszystko ma być na swoim miejscu i w odpowiednim momencie. Kompozytor chce, aby utwór, który wymyślił, był grany (lub śpiewany) właśnie w taki, a nie inny sposób. Ale jak to ma być – wie tylko on. Jeżeli ma go zagrać ktoś inny, to trzeba mu objaśnić jak ma to zrobić. I do tego właśnie służy nam zapis nutowy – pokazuje on wszystkim jak została uporządkowana muzyka w utworze. Co w niej jest po kolei – i jak to zagrać (lub zaśpiewać).

W nutach najciekawsze jest to, że one nie tylko mówią nam co po czym ma być, czyli jakie dźwięki po kolei trzeba zagrać, ale także ile każdy z nich ma trwać. Od tego ile każdy dźwięk trwa, będzie zależało to, czy muzyka pobiegnie do przodu, czy na chwilę się zatrzyma. Czy będzie żywsza, czy spokojniejsza – jaki będzie miała nastrój. Te wszystkie podpowiedzi zapisuje się nutami.

Podobnie jest z pauzami. Tak jak nuty, mają one różną długość – bo w muzyce cisze, tak jak dźwięki, są również i krótsze i dłuższe. Ponadto – te cisze mogą wyrażać różne rzeczy. Na przykład spokój… niekiedy są osobliwym znakiem zapytania… czasem wykrzyknikiem – gdy pojawiają się nagle po gwałtownych dźwiękach… a czasami potrafią nawet budzić grozę – na przykład wtedy, gdy są dobrze rozplanowane w muzyce filmowej. Tak, tak – cisza jest nie mniej wymowna niż dźwięk.

Warto nauczyć się i nutami, i pauzami dobrze posługiwać. Musisz zdawać sobie sprawę, że są ważne. Zdziwisz się, ale nuty i pauzy, gdy będą dobrze rozczytywane i wykonywane, natychmiast ustawią Ci muzykę we właściwym świetle, tak jak ją słyszał kompozytor. Zacznie ona żyć i snuć swoją opowieść – a co najważniejsze, od razu stanie się zrozumiała. Niewłaściwe posługiwanie się nutami i pauzami potrafi zafałszować muzykę do tego stopnia, że w końcu Ty sam nie wiesz o co w niej właściwie chodzi.

Z nutami i pauzami w utworze jest jak z kwiatami w ogrodzie – trzeba o nie dbać i je pielęgnować. Oczyszczać je z chwastów, którymi w graniu muzyki są na przykład dźwięki trwające za długo lub za krótko, źle dobrany sposób gry, czy granie bezmyślne, w czasie którego wszystko może się zdarzyć. Na nuty i pauzy w trakcie poznawania utworu i pracy nad nim powinieneś zwracać uwagę w najwyższym stopniu, ponieważ to od nich przede wszystkim zależy porządek w utworze.

A nie zapominaj, że:

Z porządku w muzyce  wynika jej piękno.

Czas na pdf:

Lekcja 3 – Nuty i pauzy pdf

I na podcast:

Lekcja 3 – Nuty i pauzy mp3

Oczywiście, jeszcze mały trening na Instagramie

I potem, już po zasłużonym odpoczynku, kolejna porcja wiedzy w Lekcji 4.