Lekcja 4

Klucze

Bez kluczy po zapisie nutowym tylko się kluczy – widzisz nuty i Ci nic one nie mówią. Nawet nie wiesz jak je nazwać – bo nie znasz do nich kluczy. No, chyba, że Cię ich ktoś nauczy…

Klucz otwierający pięciolinię jest niczym kompas włączany przed wyjściem w świat – pokazuje Ci bezbłędnie kierunek, względem którego masz się poruszać, czyli w tym wypadku określony dźwięk, który pozwala ułożyć Ci na pięciolinii wszystkie pozostałe dookoła.

Jest jak celownik, jak muszka na lufie – pozwala Ci trafić na pięciolinii bezbłędnie w ten dźwięk, który mu podlega. Musisz tylko zapamiętać jakiemu kluczowi jaki dźwięk jest przypisany – który on dźwięk Ci ma wskazać, w który dźwięk on celuje – i zapamiętale się tego trzymać.

Tutaj już, niestety, sama znajomość obiegowej nazwy klucza – np. klucz wiolinowy, czy klucz basowy – nic nam nie podpowie, może z wyjątkiem tego, że jeden służy do zapisywania na pięciolinii nut brzmiących wysoko (wiolinowy), a drugi nisko (basowy). Aby jednak na podstawie kluczy potrafić dokładnie orientować się na pięciolinii  należy  dobrze przyswoić sobie ich nazwy muzyczne, bo to one właśnie odkryją nam całe piękno muzycznej notacji. O tym właśnie mówi dołączony pdf.

Często początkujący zastanawiają się, czy nie wystarczyłby tylko jeden klucz, aby móc na pięciolinii zapisać wszystkie nuty dla wszystkich instrumentów, czy ludzkich głosów? Przyjrzyj się dobrze pięciolinii – już wiesz, że ma ona tylko pięć linii i cztery pola – w sumie jedynie na dziewięć różnych nut (dźwięków). Do tego można jeszcze dodać jedną nutę pod pierwszą linią i jedną nad piątą – wtedy mamy ich jedenaście – i to już wszystko. Pięciolinia się kończy i więcej sama z siebie dać nie może. A co z pozostałymi dźwiękami różnych instrumentów? – jest ich przecież na pewno więcej niż jedenaście! Zatem muszą być jeszcze jakieś inne sposoby na zapisywanie dźwięków, które bezpośrednio na naszej pięciolinii się nie mieszczą. Do tego, jak już wiesz, jedne instrumenty grają dźwięki wysokie, a inne niskie – jak to wszystko wcisnąć w tę małą przestrzeń pięciolinii? Jak sobie z tym wszystkim poradzić? O tym z kolei dowiesz się z podcastu.

Różne klucze to bardzo ważne narzędzia. Jedne obsługują nuty dla instrumentów wydających wysokie dźwięki, inne – nuty dla instrumentów o dźwiękach niskich. A są i takie, które osobno obsługują nuty dla instrumentów poruszających się pośrodku skali całego świata dźwięków przez nas słyszalnych. My jednak – z racji posługiwania się fortepianem jako naszym instrumentem przewodnim, na początek skoncentrujmy się wyłącznie na kluczach używanych do zapisu nut dla tego instrumentu. Na szczęście, skala fortepianu jest tak ogromna, że na podstawie zapisu nutowego przeznaczonego na ten instrument, większości spraw związanych z notacją muzyczną uda nam się łatwo przyjrzeć.

Jak widzisz, nasz zapis nutowy powoli robi się coraz bardziej konkretny. Coraz więcej pojawia się ciekawych elementów, każdy z nich pełni jakąś ważną rolę, której inny pełnić nie może. Jeszcze nie wszystkie poznałeś, ponieważ, aby zrozumieć ich działanie, musisz je poznawać w określonym porządku. I nie można się tu śpieszyć. Jak powiedział już dawno temu pewien dramatopisarz:

Śpiesz się powoli, a unikniesz błędów             (Sofokles)

Potraktuj tę radę jako zasadę swojego działania, a już wkrótce zdziwisz uzyskanymi efektami. Warunek: działaj cały czas.

Oto pdf:

Lekcja 4 – Klucze pdf

I mp3:

Lekcja 4 – Klucze mp3

Życzę Ci przyjemnej pracy 🙂 I może jeszcze chwili orzeźwienia na Instagramie…